Bizzi

Công nợ là gì? Khái niệm, Phân loại, Tầm quan trọng và cách quản lý hiệu quả

Quản lý công nợ không hiệu quả có thể gây ra nhiều rủi ro nghiêm trọng cho doanh nghiệp, ảnh hưởng trực tiếp đến dòng tiền, uy tín và khả năng tồn tại lâu dài. Chính vì thế cần hiểu rõ công nợ là gì cũng như bản chất để từ đó đưa ra phương án quản lý phù hợp.

Trong bài viết này, Bizzi sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các khái niệm công nợ để các nhà quản lý có góc nhìn rõ hơn về khái niệm này trong kinh doanh.

Khái niệm Công nợ là gì?

Định nghĩa công nợ 

Công nợ là thuật ngữ chỉ các khoản phải thu và phải trả phát sinh từ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Nói cách khác, đó là số tiền mà doanh nghiệp còn phải thu từ khách hàng hoặc phải trả cho nhà cung cấp, đối tác tại một thời điểm.

Công nợ phát sinh khi có giao dịch mua bán, trao đổi hàng hóa, dịch vụ hoặc nghĩa vụ tài chính chưa thanh toán hoặc thanh toán chưa đủ tại thời điểm giao dịch, được chuyển sang kỳ thanh toán sau.

Công nợ thường đề cập đến các khoản nợ ngắn hạn, dự kiến thanh toán trong vòng một năm. Công nợ có thể xảy ra giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp, cá nhân với doanh nghiệp hoặc cá nhân với cá nhân.

cong-no-la-gi-Bizzi 1
Công nợ là thuật ngữ chỉ các khoản phải thu và phải trả phát sinh từ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp

Phân biệt Công nợ và Nợ công 

Công nợ và nợ công là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau, thuộc về hai lĩnh vực khác nhau (doanh nghiệp và nhà nước). Công nợ liên quan đến các mối quan hệ tài chính trong hoạt động của doanh nghiệp (phải thu, phải trả). Trong khi đó, nợ công là tổng số tiền mà chính phủ vay từ trong và ngoài nước, có thể gây ảnh hưởng đến nền kinh tế quốc gia nếu vượt ngưỡng an toàn.

Criteria Công nợ (Debt/Receivables in Business) Nợ công (Public Debt)
Chủ thể Doanh nghiệp, tổ chức kinh tế Nhà nước, chính phủ trung ương hoặc địa phương
Nature Các khoản phải thu hoặc phải trả với đối tác (khách hàng, nhà cung cấp…) Các khoản vay mà Nhà nước đi vay để chi tiêu công
Mục đích phát sinh Doanh nghiệp mua bán chưa thanh toán, ứng trước, ghi nợ… Chính phủ vay để đầu tư hạ tầng, trả nợ, cân đối ngân sách
Phạm vi quản lý Kế toán doanh nghiệp, báo cáo tài chính doanh nghiệp Bộ Tài chính, Ngân hàng Trung ương, Quốc hội giám sát

Những thuật ngữ tiếng Anh liên quan đến công nợ là gì?

Các loại công nợ phổ biến

Công nợ thường được chia thành hai nhóm chính bao gồm Công nợ phải thu và Công nợ phải trả.

Công nợ phải thu 

Công nợ phải thu là số tiền doanh nghiệp chưa nhận được từ khách hàng hoặc đối tác sau khi cung cấp hàng hóa, sản phẩm, dịch vụ. Khoản này xác định quyền lợi của doanh nghiệp về một khoản tiền, hàng hóa, dịch vụ sẽ thu về trong tương lai. Kế toán cần theo dõi sát sao để thu đúng hạn.

Ví dụ về công nợ phải thu:

Công nợ phải trả

Công nợ phải trả là số tiền doanh nghiệp chưa thanh toán cho nhà cung cấp hoặc các bên khác liên quan đến hoạt động kinh doanh. Đây là nghĩa vụ hiện tại của doanh nghiệp phát sinh từ những giao dịch, sự kiện đã qua.

Kế toán cần thường xuyên theo dõi, giám sát, đối chiếu để thanh toán đúng hạn, tăng độ uy tín.

Ví dụ về công nợ phải trả:

Các khái niệm liên quan khác liên quan đến công nợ là gì?

Khấu trừ công nợ (Bù trừ/Cấn trừ): Giao dịch giữa các chủ thể vừa là người mua vừa là người bán, thanh toán bằng cách trừ vào công nợ của nhau.

Chốt công nợ: Kế toán cập nhật, tổng hợp, so sánh số liệu công nợ giữa hợp đồng/giao dịch thực tế và sổ sách, đối chiếu với các đối tượng liên quan.

Lý do phát sinh công nợ là gì?

Công nợ phát sinh do các hoạt động mua – bán, thanh toán, ứng trước, hoặc các nghĩa vụ tài chính khác trong quá trình doanh nghiệp vận hành. Dưới đây là những lý do phổ biến khiến công nợ phát sinh:

Giao dịch mua bán chưa thanh toán ngay:

Quản lý tài chính nội bộ chưa chặt chẽ:

Công nợ phát sinh do các hoạt động liên quan đến tài chính trong doanh nghiệp

Thay đổi từ yếu tố bên ngoài:

​​Các giao dịch ngoại lệ khác:

Tóm lại, công nợ phát sinh chủ yếu do sự chênh lệch thời gian giữa việc giao hàng – nhận hàng – cung cấp dịch vụ và việc thanh toán tiền. Do đó, việc theo dõi công nợ là gì một cách chặt chẽ sẽ giúp doanh nghiệp kiểm soát dòng tiền, tránh thất thoát và đảm bảo uy tín trong kinh doanh.

Tầm quan trọng của công nợ là gì trong doanh nghiệp?

Quản lý công nợ hiệu quả đóng vai trò sống còn đối với doanh nghiệp. Dưới đây là vai trò cụ thể công nợ:

Phản ánh sức khỏe tài chính và hiệu quả hoạt động:

Tối ưu dòng tiền và linh hoạt tài chính:

Hỗ trợ mở rộng quy mô kinh doanh:

Quản lý rủi ro và xây dựng mối quan hệ:

Quản lý công nợ hiệu quả đóng vai trò sống còn đối với doanh nghiệp

Quy trình xử lý công nợ là gì? Hướng dẫn chi tiết

Quy trình xử lý công nợ là chuỗi các bước mà doanh nghiệp thực hiện để ghi nhận, theo dõi, đối chiếu, thu hồi hoặc thanh toán các khoản công nợ phải thu và phải trả. Mục tiêu là đảm bảo các khoản nợ được quản lý chặt chẽ, đúng hạn, minh bạch và hiệu quả.

Quy trình chung

Quy trình xử lý Công nợ phải trả

Quy trình xử lý Công nợ phải thu

Phương pháp và chiến lược quản lý công nợ hiệu quả

Để quản lý công nợ hiệu quả, doanh nghiệp cần kết hợp phương pháp kế toán chặt chẽ với chiến lược kiểm soát dòng tiền chủ động. Dưới đây là các phương pháp và chiến lược quan trọng nhất giúp tối ưu hóa công tác quản lý công nợ.

Quản lý Công nợ phải thu Quản lý Công nợ phải trả
Theo dõi theo từng đối tượng cụ thể, phân loại nhóm đối tượng.

Hạch toán chi tiết từng đối tượng, nghiệp vụ để theo dõi hạn thanh toán và nhắc khách hàng.

Tập hợp đầy đủ, lưu trữ cẩn thận chứng từ.

Nắm bắt kịp thời nợ khó đòi, nợ quá hạn để đưa ra hướng giải quyết sớm.

Xây dựng bảng phân loại khách hàng, đánh giá và đặt chính sách công nợ theo từng nhóm.

Thiết lập chi tiết quy trình quản lý khách hàng và mục tiêu cụ thể.

Phân định rõ người chịu trách nhiệm làm việc với từng khách hàng, cách thức liên lạc.

Gửi hóa đơn trực tiếp đến khách hàng để tối ưu hóa thời gian thu hồi.

Nhắc nhở khách hàng khi đến kỳ thanh toán, nêu rõ điều khoản và mức phạt.

Lập kế hoạch thu hồi chi tiết, ưu tiên các khoản nợ lớn hoặc có nguy cơ khó đòi.

Áp dụng chính sách khuyến khích thanh toán sớm (chiết khấu) và xử phạt thanh toán muộn (phí bồi thường, lãi suất).

Yêu cầu khách hàng đặt cọc.

Theo dõi theo từng đối tượng, liên tục cập nhật, đối chiếu với sổ sách.

Tổng hợp số liệu và đối chiếu định kỳ (cuối tháng, quý, năm) với đối tác.

Chi đúng thời hạn và theo đúng Luật đối với khoản phải trả nhà nước, người lao động.

Theo dõi riêng và cập nhật ngay khi hóa đơn về đối với khoản chưa có hóa đơn.

Xây dựng quy trình chọn lọc nhà cung cấp, đàm phán điều khoản thanh toán ưu đãi.

Thiết lập quy trình quản lý thông tin nhà cung cấp, đảm bảo hệ thống ghi nhận chính xác thỏa thuận, cập nhật điều khoản thanh toán.

Thiết lập quy trình rà soát hợp đồng nhà cung cấp, kiểm tra tính chính xác, đầy đủ, tuân thủ pháp lý; đưa vào điều khoản phạt/bồi thường.

Thiết lập quy trình mua hàng nội bộ chặt chẽ, yêu cầu nhà cung cấp xuất đơn đặt hàng, so sánh với hóa đơn khi nhận hàng.

Thiết lập quy trình xử lý hóa đơn, từ chối hóa đơn không chính xác, xử lý đúng hạn, thanh toán đúng hạn (không sớm).

Ứng dụng công nghệ và phần mềm quản lý Công nợ

Việc ứng dụng công nghệ trong quản lý công nợ là cần thiết vì nhiều lý do quan trọng sau:

Tăng hiệu quả và độ chính xác

Save time and money

Quản lý tập trung, minh bạch

Giảm rủi ro tài chính

Ra quyết định nhanh và chính xác hơn

Tăng trải nghiệm với khách hàng/đối tác

Gợi ý công cụ hỗ trợ quản lý công nợ hiện đại

Nhu cầu Công cụ đề xuất
Ghi nhận – báo cáo công nợ Phần mềm kế toán (MISA, FAST, Bravo)
Tự động xử lý hóa đơn đầu vào, đối soát PO – GR – Invoice Bizzi (AI + RPA)
Quản lý khách hàng – đơn hàng – công nợ tổng thể ERP: Odoo, SAP, AMIS
Theo dõi công nợ qua biểu đồ trực quan Power BI, Google Data Studio, Excel Dashboard

Bizzi – Giải pháp công nghệ giúp doanh nghiệp chinh phục thách thức quản lý công nợ

Bizzi là phần mềm xử lý hóa đơn tự động tiên phong tại Việt Nam, giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình kế toán – tài chính nhờ công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) và tự động hóa bằng robot (RPA). Mỗi hóa đơn điện tử được chiết xuất dữ liệu và xử lý chỉ trong chưa đến 30 giây, giúp giảm sai sót, tăng hiệu suất làm việc và tiết kiệm đến 80% thời gian cho nhân viên.

Với phương châm “Trợ lý đắc lực – Kế toán bớt cực”, Bizzi đã được hơn 1000+ doanh nghiệp tin tưởng lựa chọn, trở thành giải pháp số hóa hóa đơn dẫn đầu, đồng hành cùng làn sóng chuyển đổi số và xu hướng công nghệ toàn cầu. Với thách thức quản lý công nợ, Bizzi hỗ trợ doanh nghiệp trên cả hai khía cạnh là công nợ phải thu và công nợ phải trả.

Accounts Payable Management

Bizzi là giải pháp toàn diện giúp doanh nghiệp kiểm soát công nợ phải trả và quản lý chi tiêu một cách chính xác, minh bạch và tiết kiệm. Bizzi hỗ trợ xử lý tự động hoá đơn đầu vào và quản lý chi phí doanh nghiệp một cách có hệ thống.

Bizzi giúp doanh nghiệp kiểm soát công nợ phải trả và quản lý chi tiêu một cách chính xác, minh bạch và tiết kiệm

Quản lý công nợ phải thu

Bizzi không chỉ xử lý hóa đơn tự động mà còn là công cụ đắc lực trong việc quản lý công nợ phải thu và phải trả, giúp doanh nghiệp kiểm soát dòng tiền hiệu quả, nâng cao năng lực tài chính và giảm áp lực thu hồi nợ.

Conclude

Trên đây là toàn bộ thông tin liên quan đến nội dung công nợ là gì, quy trình xử lý cũng như phương pháp quản lý công nợ sao cho hiệu quả, tối ưu. Nếu doanh nghiệp còn đang đau đầu về bài toán công nợ hay quản lý chi phí, hãy đăng ký dùng thử ngay bộ giải pháp của Bizzi.

Bizzi hỗ trợ doanh nghiệp:

Bizzi không chỉ là công cụ xử lý hóa đơn mà còn là giải pháp quản trị công nợ và chi phí hiệu quả, hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng nền tảng tài chính vững chắc và tăng trưởng bền vững trong thời đại số.

Exit mobile version