Ngành FMCG (Hàng tiêu dùng nhanh) đóng vai trò thiết yếu trong đời sống mỗi người, cung cấp các sản phẩm thiết yếu cho nhu cầu tiêu dùng hàng ngày. Với những gián đoạn chuỗi cung ứng, lạm phát tăng cao và thay đổi sở thích của người tiêu dùng, năm 2023 không phải là năm “bình thường” đối với ngành thực phẩm. Do đó, các công ty cần thích ứng với những thách thức hiện tại và tập trung vào đổi mới sản phẩm, bán hàng đa kênh và hoạt động bền vững để thành công trong tương lai.
Tuy nhiên, lạm phát đang là một vấn đề nóng hổi ảnh hưởng đến mọi khía cạnh của nền kinh tế, bao gồm cả ngành FMCG. Theo dự báo của các tổ chức uy tín như Ngân hàng Thế giới (WB) và Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), lạm phát tại Việt Nam trong năm 2024 có thể dao động trong khoảng 4-5%.
Bài viết này sẽ phân tích tác động của lạm phát đối với ngành FMCG và những chiến lược mà các doanh nghiệp có thể áp dụng để thích ứng với bối cảnh mới này.
Tác động của lạm phát đến ngành FMCG
Năm 2023, Việt Nam tiếp tục thuộc nhóm các nước kiểm soát tốt lạm phát khi CPI tháng 12/2023 tăng 3,58% so với tháng 12/2022, bình quân năm 2023 CPI tăng 3,25% so với năm 2022 và thấp hơn mục tiêu 4,5% Quốc hội đặt ra; lạm phát cơ bản tăng 4,16%. Từ những kết quả đạt được trong năm 2023, các chuyên gia dự báo rằng áp lực lạm phát sẽ không lớn trong năm 2024.
Dưới đây là một số tác động của lạm phát đến ngành FMCG:
Giá cả tăng cao
Nhiều thương hiệu FMCG đã dựa vào việc tăng giá để thúc đẩy tăng trưởng trong thời kỳ lạm phát, nhưng điều này khó có thể bền vững khi chi phí giảm bớt trong năm tới.
Lạm phát dẫn đến chi phí sản xuất, bao bì và vận chuyển tăng cao, buộc các doanh nghiệp FMCG phải tăng giá bán sản phẩm. Điều này có thể khiến người tiêu dùng giảm mua sắm hoặc chuyển sang các thương hiệu rẻ hơn.
Khi xem xét chi tiết, ta thấy rằng sự tăng trưởng của ngành FMCG trong năm 2022 được thúc đẩy chủ yếu bởi sự gia tăng sản lượng tiêu dùng và biến động giá cả. Trong đó, yếu tố biến động giá cả đóng góp 5,8% vào tổng tăng trưởng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc tăng giá cả cũng tạo nên áp lực lạm phát trong ngành công nghiệp.
Mặc dù việc tăng giá có thể gây khó khăn cho người tiêu dùng, nhưng điều đó có nghĩa là các thương hiệu đã có thể thúc đẩy doanh thu bán hàng tăng lên mà không thực sự bán được nhiều sản phẩm hơn. Nhưng để tạo ra sự tăng trưởng bền vững, các thương hiệu sẽ cần thuyết phục người tiêu dùng mua nhiều hơn để doanh số bán hàng cũng tăng.
Theo các nhà phân tích, các công ty FMCG cũng đang kỳ vọng mở rộng biên lợi nhuận của họ với lạm phát hàng hóa giảm bớt sẽ dẫn đến tăng chi tiêu cho xây dựng thương hiệu, trả lại các chương trình khuyến mại cho người tiêu dùng và tăng chi trả cổ tức cho các cổ đông của họ.
Thay đổi thói quen mua sắm
Khi giá cả tăng cao, người tiêu dùng có thể thay đổi thói quen mua sắm của họ, chẳng hạn như:
- Xu hướng “xuống cấp”: Người tiêu dùng có xu hướng chuyển sang các thương hiệu giá rẻ hơn hoặc sản phẩm nhãn riêng để tiết kiệm chi phí.
- Mua sắm có chọn lọc: Người tiêu dùng tập trung vào các sản phẩm thiết yếu và cắt giảm các sản phẩm không thiết yếu.
- Tăng cường sử dụng các kênh bán hàng trực tuyến: Người tiêu dùng tìm kiếm các ưu đãi và so sánh giá cả dễ dàng hơn trên các nền tảng trực tuyến.
Theo Kantar Worldpanel, 65% người tiêu dùng cho biết họ đang mua sắm nhiều hơn ở các cửa hàng giá rẻ và 56% người tiêu dùng cho biết họ đang chuyển sang các thương hiệu giá rẻ hơn.
Ảnh hưởng đến lợi nhuận
Lạm phát cao có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận của doanh nghiệp FMCG do:
- Chi phí sản xuất tăng cao.
- Sức mua của người tiêu dùng giảm.
Theo SSI Research, lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp FMCG niêm yết trên sàn HOSE trong quý 1/2024 đã giảm 12% so với cùng kỳ năm ngoái.
Nhu cầu về sản phẩm giá rẻ
Nhu cầu về các sản phẩm giá rẻ có thể tăng cao khi người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu trong năm 2024. Các công ty FMCG có thể cần tập trung vào việc phát triển các sản phẩm giá rẻ để đáp ứng nhu cầu này.
Thay đổi chiến lược marketing
Doanh nghiệp FMCG cần thay đổi chiến lược marketing để thu hút người tiêu dùng trong năm 2024:
- Tập trung vào các sản phẩm giá rẻ.
- Tăng cường các chương trình khuyến mãi và giảm giá.
- Phát triển kênh bán hàng trực tuyến.
- Tăng cường tiếp thị và quảng cáo, tập trung vào các sản phẩm giá rẻ, các chương trình khuyến mãi, và các chương trình tích điểm.
|
|
Kịch bản cho năm 2024
Theo các chuyên gia, lạm phát sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến ngành FMCG trong năm 2024. Các công ty FMCG cần chuẩn bị cho những tác động tiềm tàng của lạm phát và điều chỉnh chiến lược kinh doanh của họ cho phù hợp.
Một số chiến lược mà các công ty FMCG có thể áp dụng để đối phó với lạm phát:
- Tăng hiệu quả hoạt động: Giảm chi phí sản xuất và phân phối để bù đắp chi phí nguyên vật liệu tăng cao.
- Phát triển các sản phẩm giá rẻ: Đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng trong thời kỳ khó khăn.
- Tập trung vào các thị trường mới nổi: Nơi có tiềm năng tăng trưởng cao hơn.
- Đa dạng hóa danh mục sản phẩm: Giảm thiểu rủi ro và tăng khả năng thích ứng với thị trường thay đổi.
- Bằng cách áp dụng những chiến lược này, các công ty FMCG có thể giảm thiểu tác động tiêu cực của lạm phát và duy trì sự tăng trưởng trong năm 2024.
|
|
Kịch bản 1: Lạm phát được kiểm soát, giá cả dần ổn định.
- Ngành FMCG phục hồi, sức mua của người tiêu dùng tăng.
- Doanh nghiệp FMCG tập trung vào đổi mới sản phẩm, phát triển thương hiệu và tăng cường kênh bán hàng.
Kịch bản 2: Lạm phát tiếp tục tăng cao, giá cả biến động mạnh.
- Ngành FMCG gặp nhiều khó khăn, doanh nghiệp phải cắt giảm chi phí và thay đổi chiến lược kinh doanh.
- Người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu, nhu cầu về sản phẩm FMCG giảm.
Lạm phát là một thách thức lớn cho ngành FMCG, nhưng cũng là cơ hội để các doanh nghiệp đổi mới và phát triển. Các doanh nghiệp FMCG cần có chiến lược hiệu quả để thích ứng với thay đổi hành vi tiêu dùng và duy trì lợi nhuận trong thời kỳ khó khăn.
Theo dõi Bizzi để nhanh chóng nhận thông tin mới nhất:
- Facebook: https://www.facebook.com/bizzivietnam
- Linkedin: https://www.linkedin.com/company/bizzi-vietnam/
- Youtube: https://www.youtube.com/@bizzivietnam