Bizzi

Lập dự toán tài chính doanh nghiệp: Kim chỉ nam cho hoạch định và kiểm soát

Trong bất kỳ doanh nghiệp nào – từ startup đến tập đoàn lớn – lập dự toán tài chính doanh nghiệp chính là công cụ cốt lõi giúp nhà quản lý lên kế hoạch phát triển, phân bổ nguồn lực hợp lý và quản lý chi phí hiệu quả. Bài viết dưới đây của Bizzi sẽ hướng dẫn cụ thể phương pháp và các bước lập dự toán tài chính hiệu quả.

Giới thiệu chung về lập dự toán tài chính doanh nghiệp

Lập dự toán tài chính doanh nghiệp là quá trình xây dựng kế hoạch tài chính chi tiết cho một khoảng thời gian nhất định, thường là một năm, trong đó doanh nghiệp dự báo các khoản thu, chi, lợi nhuận, và nguồn vốn để đạt được các mục tiêu kinh doanh. Đây là công cụ quan trọng giúp doanh nghiệp quản lý tài chính hiệu quả, ra quyết định sáng suốt, và kiểm soát hoạt động kinh doanh. 

Dự toán ngân sách là gì?

Dự toán ngân sách là một công cụ được các nhà quản lý tài chính sử dụng rộng rãi để hoạch định và kiểm soát các tổ chức. Nó được coi là “kim chỉ nam” định hướng các khoản thu chi của doanh nghiệp trong một thời kỳ nhất định. Ngân sách là một danh sách bao gồm tất cả các khoản chi phí và doanh thu được xác định từ trước theo kế hoạch của doanh nghiệp, tổ chức hoặc cá nhân. 

Lập dự toán tài chính doanh nghiệp hỗ trợ việc sử dụng ngân sách một cách có hiệu quả, có ý nghĩa cực kỳ quan trọng đối với mọi doanh nghiệp.

Vai trò và ý nghĩa quan trọng của dự toán tài chính

Việc lập dự toán tài chính là công đoạn vô cùng quan trọng, mang lại nhiều lợi ích cho lợi nhuận và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp:

bizzi-lap-du-toan-tai-chinh-doanh-nghiep
Việc lập dự toán tài chính doanh nghiêp là công đoạn vô cùng quan trọng, mang lại nhiều lợi ích cho lợi nhuận và hiệu quả hoạt động

Các loại ngân sách phổ biến trong lập dự toán tài chính doanh nghiệp

Một hệ thống dự toán là tập hợp các dự toán có liên quan với nhau. Các loại ngân sách phổ biến bao gồm:

Việc lập dự toán tài chính doanh nghiệp đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận như bán hàng, sản xuất và mua hàng. Trưởng bộ phận bán hàng cung cấp dự báo doanh số cho giám đốc sản xuất, người này ước tính số sản phẩm cần sản xuất. 

Dựa vào sản lượng ước tính, bộ phận mua hàng dự tính lượng và giá trị nguyên vật liệu cần thiết. Dự báo doanh số bán hàng cũng giúp ước tính chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp.

Các phương pháp lập dự toán tài chính doanh nghiệp theo ngân sách 

Dưới đây là tổng hợp đầy đủ và dễ hiểu về các phương pháp lập dự toán tài chính doanh nghiệp theo ngân sách, phù hợp để trình bày trong tài liệu nội bộ, báo cáo tài chính hoặc slide đào tạo nhân sự tài chính:

Phương pháp Phân tích chi tiết
Phương pháp lập dự toán từ trên xuống (Top-down)
  • Đặc điểm: Số liệu dự toán được đưa ra từ cấp quản trị cao cấp và phân bổ cho các cấp dưới, thường theo một chiều mà không có phản hồi từ cấp dưới.
  • Ưu điểm: Nhanh chóng.
  • Nhược điểm: Thường không chính xác, đặc biệt khi thông tin từ cấp quản trị cao cấp không đầy đủ.
Phương pháp lập dự toán từ dưới lên (Bottom-up / Self-imposed budget)
  • Đặc điểm: Số liệu dự toán của cấp dưới (dự toán tự lập) được trình lên cấp quản lý cao hơn để xem xét trước khi chấp thuận. Việc xem xét và kiểm tra lại là cần thiết để tránh dự toán không chính xác hoặc quá nhiều quyền tự chủ.
  • Ưu điểm:
    • Mọi cấp của doanh nghiệp đều được tham gia vào quá trình lập ngân sách và dự toán chi phí.
    • Dự toán có khuynh hướng chính xác và đáng tin cậy hơn.
    • Các nhà quản lý thực hiện công việc chủ động, thoải mái hơn, khả năng thành công cao hơn vì dự toán do chính họ lập ra.
  • Nhược điểm: Mất nhiều thời gian.
Phương pháp lập dự toán thoả thuận
  • Đặc điểm: Kết hợp giữa hai phương pháp trên, các dự toán được đưa ra trên cơ sở bàn bạc và thỏa thuận giữa các cấp quản trị, luôn có sự phản hồi từ các bộ phận liên quan.
  • Ưu điểm:
    • Dự toán có tính chính xác cao.
    • Dễ áp dụng.
  • Nhược điểm: Tốn nhiều thời gian và kinh phí.

Quy trình kế hoạch lập dự toán tài chính doanh nghiệp hiệu quả 

Dưới đây là nội dung tổng hợp và chuẩn chỉnh về quy trình lập kế hoạch dự toán tài chính doanh nghiệp hiệu quả, phù hợp để sử dụng trong tài liệu đào tạo, slide trình bày nội bộ hoặc hướng dẫn triển khai thực tế:

Các yếu tố ảnh hưởng đến kế hoạch ngân sách

Khi lập kế hoạch ngân sách, có ba yếu tố ảnh hưởng trực tiếp cần lưu ý:

Các yếu tố ảnh hưởng đến kế hoạch lập dự toàn tài chính doanh nghiệp

Các bước lập kế hoạch ngân sách chi tiết

Dự toán các báo cáo tài chính quan trọng

Dự toán các báo cáo tài chính quan trọng bao gồm dự toán báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, dự toán bảng cân đối kế toán và dự toán lưu chuyển tiền tệ. Các báo cáo này giúp doanh nghiệp hình dung bức tranh tài chính tổng thể, đưa ra quyết định kinh doanh và huy động vốn hiệu quả. 

Tổng quan về dự toán báo cáo tài chính 

Dự toán các báo cáo tài chính là nội dung rất quan trọng trong công tác hoạch định tài chính tại các doanh nghiệp. Các báo cáo tài chính dự toán thường được lập trong một thời kỳ nhất định, thường là 1 năm. Các báo cáo tài chính cần dự toán bao gồm:

Phương pháp quy nạp (Inductive Method)

Phương pháp quy nạp là sự tổng hợp tất cả các thông tin từ kế hoạch ngân sách – ngân quỹ hàng năm. Phương pháp này bắt đầu từ việc tổng hợp các thông tin chi tiết từ các kế hoạch ngân sách của từng bộ phận hoặc mảng hoạt động.

Phương pháp diễn giải (Percentage of Sales Method)

Phương pháp phần trăm doanh số (Percentage of Sales Method) là một phương pháp dự báo tài chính, trong đó các khoản mục chi phí và tài sản được ước tính dựa trên doanh số bán hàng dự kiến. Phương pháp này giả định rằng có một mối quan hệ ổn định giữa doanh số và các yếu tố tài chính khác. 

Các loại dự toán ngân sách cụ thể trong doanh nghiệp  

Trong doanh nghiệp, có nhiều loại dự toán ngân sách khác nhau, được phân loại dựa trên nhiều tiêu chí như thời gian, mối quan hệ với mức độ hoạt động và nội dung kinh tế. Các loại dự toán phổ biến bao gồm: dự toán ngân sách tổng thể, dự toán ngân sách hoạt động, dự toán dòng tiền, dự toán tài chính, dự toán cố định, và dự toán linh hoạt

Dự toán ngân sách bán hàng

Là căn cứ khởi đầu cho quá trình lập dự toán ngân sách toàn diện, bắt đầu từ số lượng bán ước tính cho năm tới.

Dự toán ngân sách sản xuất

Xác định số lượng sản phẩm cần phải sản xuất nhằm đáp ứng nhu cầu bán hàng và mức tồn kho cần thiết. Dựa trên thông tin dự báo về số lượng bán, thành phẩm tồn kho đầu kỳ và dự kiến.

Dự  toán ngân sách mua nguyên vật liệu

Xác định số nguyên vật liệu cần thiết để đáp ứng nhu cầu sản xuất. Việc xác định nhu cầu dựa vào tính chất nguyên vật liệu (ví dụ: khan hiếm thì nhu cầu lưu kho tăng). Thông thường, dự báo mua nguyên vật liệu có quan hệ trực tiếp với dự toán sản xuất.

Ví dụ: Một công ty sản xuất áo cần 2.4m2 vải cho mỗi áo. Nếu dự định sản xuất 650 áo trong tháng 10, cần 1,560m2 vải (650 x 2.4m2). Công ty duy trì tồn kho cuối kỳ bằng 25% nhu cầu tháng kế tiếp. Từ dự toán sản xuất và mức tồn kho, tính ra tổng số vải cần có trong tháng. Sau đó, trừ số vải tồn kho đầu tháng để ra số vải cần mua trong tháng.

Lập dự toán ngân sách tài chính doanh nghiệp được phân loại dựa trên nhiều tiêu chí

Dự toán ngân sách nhân công  

Xác định nguồn nhân lực cần thiết để đáp ứng nhu cầu sản xuất. Dựa trên số giờ công lao động trực tiếp cần thiết cho mỗi sản phẩm và đơn giá giờ công trung bình.

Dự toán ngân sách chi phí sản xuất chung 

Liên quan đến các hoạt động phục vụ sản xuất mà khó xác định mối liên hệ trực tiếp đến một sản phẩm cụ thể. Thường xác định tiêu thức phân bổ chi phí sản xuất chung tùy theo đặc điểm sản phẩm và yêu cầu quản lý (ví dụ: giờ công, lượng doanh thu).

Dự  toán ngân sách chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp 

Bao gồm các chi phí như quảng cáo, tiếp thị, vận chuyển, chi phí nhân sự quản lý, chi phí văn phòng, và chi phí công nghệ. Dự báo doanh số bán hàng giúp ước tính các khoản chi phí này.

Dự toán dòng tiền

Thể hiện dòng tiền ra vào trong một kỳ hoạt động của doanh nghiệp, được phân theo 3 hoạt động: kinh doanh, đầu tư và tài chính.

Ứng dụng công nghệ hỗ trợ lập dự toán tài chính doanh nghiệp 

Công nghệ đã và đang đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ lập dự toán tài chính doanh nghiệp, giúp tăng cường tính chính xác, hiệu quả và giảm thiểu rủi ro. Các phần mềm và ứng dụng chuyên dụng, đặc biệt là các ứng dụng AI, đang được sử dụng để tự động hóa, tối ưu hóa quy trình dự toán, phân tích dữ liệu và đưa ra các quyết định tài chính chính xác hơn

Vai trò của phần mềm kế toán trong lập dự toán tài chính doanh nghiệp

Phần mềm quản lý chi phí hay kế toán doanh nghiệp có thể giúp cập nhật nhanh chóng và chính xác thông tin để lập kế hoạch ngân sách chi tiết. Các phần mềm như MISA SME.NET hay CyberBook cung cấp đầy đủ các nghiệp vụ tài chính kế toán, giúp tiết kiệm thời gian và công sức, quản lý hiệu quả công tác tài chính cho doanh nghiệp. Chúng cho phép thiết lập thông tin chung của dự toán, lập dự toán doanh thu, chi phí, và lợi nhuận, đồng thời xem biểu đồ phân tích thực tế so với dự toán để đánh giá hiệu quả.

Tuy nhiên, để bắt kịp xu hướng tự động hóa và số hóa tài chính toàn diện, Bizzi nổi bật hơn hẳn với những ưu điểm vượt trội. Nếu doanh nghiệp đang tìm kiếm giải pháp vượt khỏi giới hạn phần mềm kế toán truyền thống, tăng tốc số hóa – tối ưu vận hành tài chính, thì Bizzi chính là lựa chọn toàn diện, thông minh và dẫn đầu xu thế.

Bizzi: Trợ lý AI cho phòng Kế toán – tài chính

Bizzi là một giải pháp công nghệ cung cấp hệ thống kiểm soát chi phí toàn diện, đóng vai trò trợ lý AI cho phòng tài chính – kế toán trong việc tự động hóa quy trình thu – chi. Nền tảng này tích hợp hơn 30 tính năng giúp doanh nghiệp tinh gọn và tự động hóa quy trình quản lý chi phí, thu hồi công nợ và thanh toán B2B.

Tính năng nổi bật hỗ trợ quản lý tài chính của Bizzi:

Bizzi Travel & Expense: Giải pháp số hóa toàn diện quản lý chi phí & công tác trong doanh nghiệp
Bizzi giúp kế toán giảm 80% thời gian và 50% chi phí xử lý, kiểm tra, đối soát, nhập liệu liên quan đến quản lý khoản phải trả.
Quy trình nhắc nhở thông minh của Bizzi giúp tự động hóa quy trình thanh toán, rút ngắn thời gian thu hồi công nợ và tối ưu dòng tiền.

Kết luận

Lập dự toán tài chính doanh nghiệp là một hoạt động chiến lược không thể thiếu, giúp doanh nghiệp chủ động nguồn tiền, quản lý chặt chẽ việc sử dụng nguồn tiền, điều phối các hoạt động tài chính và kiểm soát việc thực hiện kế hoạch. 

Việc ứng dụng các phương pháp lập dự toán cùng với sự hỗ trợ từ các giải pháp công nghệ tiên tiến như Bizzi sẽ giúp các nhà quản lý tài chính có cái nhìn toàn diện, đưa ra quyết định chính xác và hiệu quả hơn, từ đó gia tăng giá trị cho doanh nghiệp.

Exit mobile version