Trong bối cảnh hệ thống pháp luật thuế Việt Nam không ngừng được hoàn thiện và cập nhật, Luật Thuế giá trị gia tăng (GTGT) năm 2024, dự kiến có hiệu lực từ ngày 01/7/2025, mang đến nhiều thay đổi quan trọng trong việc quản lý và khấu trừ thuế GTGT đầu vào. Đáng chú ý, Bộ Tài chính đã đề xuất một sự điều chỉnh mang tính bước ngoặt về điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào đối với hàng hóa, dịch vụ mua vào.
Theo đó, hóa đơn trên 5 triệu phải chuyển khoản mới được khấu trừ thuế – một quy định sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến cách thức thanh toán của doanh nghiệp.
Sự thay đổi này hứa hẹn sẽ tác động sâu rộng đến phương thức thanh toán và quản lý hóa đơn của các doanh nghiệp. Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích quy định mới này, làm rõ các trường hợp áp dụng, các hình thức thanh toán hợp lệ và những lưu ý quan trọng để doanh nghiệp có thể chuẩn bị tốt nhất cho sự thay đổi sắp tới.
Quy định mới về hàng hóa từ 5 triệu đồng phải chuyển khoản mới được khấu trừ thuế
Theo dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thuế GTGT, một thay đổi quan trọng là việc hạ ngưỡng giá trị hàng hóa, dịch vụ mua vào (bao gồm cả nhập khẩu) từ 20 triệu xuống còn 5 triệu đồng. Tức là, hóa đơn trên 5 triệu phải chuyển khoản qua các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt thì mới hợp lệ để khấu trừ thuế.
Đặc biệt, hàng hóa từ 5 triệu đồng phải chuyển khoản mới được khấu trừ thuế áp dụng không chỉ cho từng hóa đơn riêng lẻ, mà còn tính theo tổng giao dịch trong ngày với cùng một người bán. Nếu mua nhiều lần trong ngày, nhưng tổng giá trị đạt từ 5 triệu đồng trở lên, doanh nghiệp vẫn phải thực hiện chuyển khoản để được khấu trừ thuế.
Do đó, doanh nghiệp cần thay đổi tư duy quản lý hóa đơn và phương thức thanh toán để không bị mất quyền khấu trừ thuế GTGT đầu vào.
Hóa đơn trên 5 triệu phải làm hợp đồng không?
Theo quy định mới, trong một số trường hợp đặc thù như mua hàng trả chậm, trả góp, hóa đơn trên 5 triệu phải làm hợp đồng bằng văn bản mới được chấp nhận kê khai, khấu trừ thuế. Hợp đồng cần kèm theo hóa đơn GTGT và chứng từ thanh toán qua ngân hàng (nếu đã đến hạn thanh toán).
Ngay cả khi chưa đến thời điểm thanh toán, nhưng nếu có hợp đồng hợp lệ, doanh nghiệp vẫn có thể kê khai tạm thời. Như vậy, hóa đơn trên 5 triệu phải làm hợp đồng sẽ là yêu cầu bắt buộc trong các giao dịch trả chậm để đảm bảo quyền lợi thuế của doanh nghiệp.
Chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt là gì?
Để đáp ứng yêu cầu hàng hóa từ 5 triệu đồng phải chuyển khoản mới được khấu trừ thuế , doanh nghiệp cần hiểu rõ thế nào là chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt hợp lệ. Mặc dù pháp luật hiện hành chưa có một định nghĩa cụ thể và thống nhất về loại chứng từ này, nhưng dựa trên các quy định liên quan, có thể hiểu chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt là các giấy tờ, tài liệu chứng minh việc thanh toán tiền cho hàng hóa, dịch vụ được thực hiện thông qua các kênh thanh toán mà không sử dụng tiền mặt trực tiếp.
Các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt phổ biến và được chấp nhận bao gồm:
- Séc: Lệnh thanh toán bằng văn bản do người ký phát lập, yêu cầu ngân hàng trích một số tiền nhất định từ tài khoản của mình để thanh toán cho người thụ hưởng.
- Ủy nhiệm chi hoặc lệnh chi, ủy nhiệm thu, nhờ thu: Các hình thức giao dịch mà người mua (trong trường hợp ủy nhiệm chi/lệnh chi) hoặc người bán (trong trường hợp ủy nhiệm thu/nhờ thu) ủy quyền cho ngân hàng thực hiện việc chuyển tiền hoặc thu tiền từ tài khoản.
- Thẻ ngân hàng, thẻ tín dụng: Các phương tiện thanh toán điện tử cho phép người mua thanh toán hàng hóa, dịch vụ thông qua việc sử dụng thẻ được phát hành bởi ngân hàng.
- Ví điện tử (sim điện thoại): Các ứng dụng hoặc dịch vụ thanh toán trực tuyến cho phép người dùng lưu trữ tiền và thực hiện các giao dịch thanh toán thông qua thiết bị điện tử.
- Các hình thức thanh toán khác theo quy định của pháp luật: Bao gồm các phương thức thanh toán điện tử mới được pháp luật công nhận trong tương lai.
Lưu ý về tài khoản thanh toán: Chứng từ thanh toán hợp lệ phải chứng minh được việc chuyển tiền từ tài khoản của bên mua sang tài khoản của bên bán. Tuy nhiên, dự thảo cũng mở rộng phạm vi chấp nhận khi cho phép chứng từ thanh toán từ tài khoản của bên mua sang tài khoản của bên bán mang tên chủ doanh nghiệp tư nhân, và ngược lại. Điều này tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp tư nhân trong quá trình thực hiện thanh toán.
Trường hợp đặc thù không áp dụng chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt
Mặc dù quy định hóa đơn trên 5 triệu phải chuyển khoản được siết chặt, dự thảo Nghị định và Luật Thuế GTGT 2024 cũng lường trước và quy định một số trường hợp đặc thù mà cơ sở kinh doanh vẫn được khấu trừ thuế GTGT đầu vào dù không có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt. Các trường hợp này bao gồm:
- Thanh toán bù trừ: Trường hợp giá trị hàng hóa, dịch vụ mua vào được bù trừ với giá trị hàng hóa, dịch vụ bán ra hoặc vay mượn hàng hóa theo thỏa thuận trong hợp đồng. Điều kiện là phải có biên bản đối chiếu số liệu và xác nhận giữa hai bên. Nếu bù trừ công nợ qua bên thứ ba, cần có biên bản bù trừ công nợ của cả ba bên.
- Bù trừ công nợ (vay, mượn tiền, cấn trừ qua bên thứ ba): Nếu phương thức bù trừ này được quy định trong hợp đồng vay mượn tiền bằng văn bản lập trước đó và có chứng từ chuyển tiền từ tài khoản của bên cho vay sang bên đi vay. Trường hợp bù trừ giữa giá trị mua vào với khoản tiền người bán hỗ trợ hoặc nhờ người mua chi hộ cũng thuộc trường hợp này.
- Thanh toán ủy quyền qua bên thứ ba thanh toán qua ngân hàng: Bao gồm cả trường hợp bên bán yêu cầu bên mua thanh toán tiền qua ngân hàng cho bên thứ ba do bên bán chỉ định. Điều kiện là việc thanh toán này phải được quy định rõ trong hợp đồng bằng văn bản, và bên thứ ba phải là pháp nhân hoặc thể nhân đang hoạt động hợp pháp.
- Thanh toán qua ngân hàng vào tài khoản của bên thứ ba mở tại Kho bạc Nhà nước để thực hiện cưỡng chế theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
- Mua trả chậm, trả góp có giá trị từ 05 triệu đồng trở lên: Cơ sở kinh doanh vẫn được kê khai, khấu trừ thuế GTGT đầu vào nếu có hợp đồng mua hàng bằng văn bản, hóa đơn GTGT và chứng từ thanh toán qua ngân hàng (nếu đã thanh toán). Trường hợp chưa có chứng từ thanh toán qua ngân hàng do chưa đến thời điểm thanh toán theo hợp đồng thì vẫn được kê khai, khấu trừ tạm thời.
- Hàng hóa, dịch vụ nhập khẩu từng lần có giá trị dưới 05 triệu đồng.
- Hàng hóa, dịch vụ mua vào từng lần theo hóa đơn có giá trị dưới 05 triệu đồng (đã có thuế GTGT). Đây là một điểm quan trọng, cho thấy các giao dịch nhỏ lẻ dưới ngưỡng 5 triệu đồng vẫn có thể thanh toán bằng tiền mặt mà không ảnh hưởng đến việc khấu trừ thuế.
- Hàng hóa nhập khẩu là quà biếu, quà tặng của tổ chức, cá nhân ở nước ngoài.
- Trường hợp hàng hóa, dịch vụ mua vào theo phương thức thanh toán tiền hàng hóa, dịch vụ bằng cổ phiếu, trái phiếu mà phương thức thanh toán này được quy định cụ thể trong hợp đồng.
- Trường hợp hàng hóa, dịch vụ mua vào được ủy quyền cho cá nhân là người lao động của cơ sở kinh doanh thanh toán, sau đó cơ sở kinh doanh thanh toán lại cho cá nhân đó, nếu hàng hóa, dịch vụ được sử dụng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của cơ sở.
Tuy nhiên, ngoài các trường hợp trên, mọi giao dịch từ 5 triệu trở lên đều phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt. Điều đó có nghĩa là hàng hóa từ 5 triệu đồng phải chuyển khoản mới được khấu trừ thuế gần như trở thành một tiêu chuẩn chung mới.
Thời điểm áp dụng và bối cảnh pháp lý
Để có cái nhìn rõ ràng về thời điểm áp dụng quy định mới, cần xem xét bối cảnh pháp lý hiện tại và tương lai:
- Từ 01/01/2025 đến 30/6/2025: Vẫn áp dụng quy định của Luật Thuế GTGT 2008 (sửa đổi), theo đó, hàng hóa, dịch vụ mua từng lần có giá trị dưới hai mươi triệu đồng không bắt buộc phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt để được khấu trừ thuế.
- Từ ngày 01/07/2025: Luật Thuế GTGT 2024 chính thức có hiệu lực. Khoản 2 Điều 14 điểm b của Luật này quy định chung về yêu cầu phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt để được khấu trừ thuế GTGT đầu vào, trừ các trường hợp đặc thù do Chính phủ quy định.
- Dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật Thuế GTGT 2024: Đề xuất ngưỡng giá trị 05 triệu đồng làm căn cứ bắt buộc phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt để được khấu trừ thuế, đồng thời chi tiết hóa các trường hợp đặc thù không áp dụng quy định này.
Một kịch bản cần lưu ý: Nếu đề xuất ngưỡng 05 triệu đồng trong dự thảo Nghị định không được thông qua, quy định chính thức tại Luật Thuế GTGT 2024 (từ ngày 01/7/2025) có thể sẽ khắt khe hơn, đó là không giới hạn giá trị hàng hóa được khấu trừ thuế đều phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt (áp dụng cho tất cả các giao dịch không thuộc trường hợp đặc thù). Điều này càng cho thấy sự cần thiết của việc chuẩn bị và thay đổi thói quen thanh toán của doanh nghiệp ngay từ bây giờ.
Từ ngày 01/7/2025, hóa đơn trên 5 triệu phải chuyển khoản sẽ là một trong những điều kiện bắt buộc để doanh nghiệp được khấu trừ thuế GTGT đầu vào. Đồng thời, hàng hóa từ 5 triệu đồng phải chuyển khoản mới được khấu trừ thuế sẽ buộc doanh nghiệp thay đổi cách thức giao dịch, đặc biệt là trong thanh toán và ký kết hợp đồng. Và trong nhiều trường hợp, hóa đơn trên 5 triệu phải làm hợp đồng cũng trở thành yêu cầu pháp lý bắt buộc.
Doanh nghiệp nên chủ động thích ứng để tránh rủi ro thuế trong tương lai gần.
>> Xem thêm: Quy định về hóa đơn dưới 20 triệu thanh toán bằng tiền mặt và cách xử lý 2025
Câu hỏi thường gặp
Để giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về quy định mới, dưới đây là một số câu hỏi thường gặp:
Quy định mới về thanh toán không dùng tiền mặt áp dụng từ khi nào?
Dự kiến từ ngày 01/07/2025, khi Luật Thuế GTGT 2024 có hiệu lực.
Các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt được chấp nhận là gì?
Bao gồm séc, ủy nhiệm chi/lệnh chi, ủy nhiệm thu/nhờ thu, thẻ ngân hàng, thẻ tín dụng, ví điện tử và các hình thức khác theo quy định của pháp luật.
Trường hợp mua hàng nhiều lần trong ngày, mỗi lần dưới 5 triệu đồng nhưng tổng cộng trên 5 triệu đồng thì có cần chuyển khoản không?
Có. Nếu tổng giá trị mua hàng của cùng một người nộp thuế trong một ngày từ 5 triệu đồng trở lên, thì các hóa đơn này phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt để được khấu trừ thuế.
Có những trường hợp nào được miễn chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt?
Có nhiều trường hợp đặc thù như thanh toán bù trừ, bù trừ công nợ, thanh toán ủy quyền qua bên thứ ba (có hợp đồng), mua trả chậm/trả góp (chưa đến kỳ thanh toán), hàng nhập khẩu/mua vào dưới 5 triệu đồng/lần, hàng biếu tặng nhập khẩu, thanh toán bằng cổ phiếu/trái phiếu (có hợp đồng), ủy quyền cho nhân viên thanh toán (có chứng từ thanh toán lại).
Bizzi hỗ trợ doanh nghiệp tuân thủ quy định mới như thế nào?
Trong bối cảnh quy định về hóa đơn và thanh toán không dùng tiền mặt ngày càng được siết chặt, việc lựa chọn một giải pháp quản lý chi phí và hóa đơn toàn diện như Bizzi trở nên vô cùng quan trọng. Bizzi không chỉ cung cấp phần mềm quản lý hóa đơn điện tử và kế toán hiệu quả mà còn mang đến thẻ doanh nghiệp Bizzi, bao gồm cả thẻ tín dụng và thẻ ghi nợ, được tích hợp chặt chẽ với ứng dụng quản lý chi phí doanh nghiệp Bizzi Expense. Điều này giúp doanh nghiệp tuân thủ quy định mới một cách dễ dàng và chính xác thông qua các tính năng nổi bật sau:
- Thanh toán không dùng tiền mặt tiện lợi: Thẻ doanh nghiệp Bizzi cho phép thực hiện mọi giao dịch thanh toán hàng hóa, dịch vụ có giá trị từ 5 triệu đồng trở lên một cách nhanh chóng và dễ dàng, đảm bảo có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt hợp lệ.
- Tự động ghi nhận giao dịch: Mọi giao dịch chi tiêu bằng thẻ Bizzi đều được tự động ghi nhận và đồng bộ vào ứng dụng Bizzi Expense, giúp tiết kiệm thời gian và giảm thiểu sai sót trong việc nhập liệu thủ công.
- Quản lý chi phí tập trung: Ứng dụng Bizzi Expense cho phép quản lý và theo dõi toàn bộ chi phí của doanh nghiệp, bao gồm cả các giao dịch thanh toán bằng thẻ và các phương thức khác.
- Lưu trữ chứng từ điện tử: Các hóa đơn liên quan đến giao dịch thẻ có thể được tải lên và lưu trữ trực tiếp trong ứng dụng, giúp việc quản lý và đối chiếu trở nên thuận tiện.
- Báo cáo chi tiết: Bizzi cung cấp các báo cáo chi tiết về chi tiêu của doanh nghiệp theo thời gian, danh mục, giúp doanh nghiệp dễ dàng kiểm soát và tuân thủ quy định về ngưỡng thanh toán.
- Quản lý hạn mức và phê duyệt: Doanh nghiệp có thể thiết lập hạn mức chi tiêu cho từng thẻ và thiết lập quy trình phê duyệt chi phí, tăng cường khả năng kiểm soát nội bộ.
- Tích hợp kế toán: Dữ liệu chi phí và hóa đơn từ Bizzi Expense có thể được tích hợp dễ dàng với phần mềm kế toán, giúp quá trình hạch toán và kê khai thuế trở nên nhanh chóng và chính xác.
Với thẻ doanh nghiệp Bizzi và ứng dụng Bizzi Expense, doanh nghiệp không chỉ đáp ứng được yêu cầu về chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt mà còn tối ưu hóa quy trình quản lý chi phí, nâng cao hiệu quả hoạt động và đảm bảo tuân thủ pháp luật một cách toàn diện. Hãy khám phá ngay những lợi ích vượt trội mà Bizzi mang lại cho doanh nghiệp của bạn!
Theo dõi Bizzi để nhanh chóng nhận thông tin mới nhất:
