Toàn cảnh bức tranh ngành bán lẻ Việt Nam trong 7 tháng của năm 2024

Ngành bán lẻ Việt Nam trong 7 tháng đầu năm 2024 đã chứng kiến nhiều thay đổi đáng kể, đánh dấu sự tăng trưởng mạnh mẽ cả về tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng. Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo giá hiện hành ước đạt 3.625,7 nghìn tỷ đồng, tăng 8,7% so với cùng kỳ năm 2023. 

Bức tranh này không chỉ phản ánh sự phát triển kinh tế chung mà còn cho thấy sự thay đổi trong hành vi mua sắm và xu hướng tiêu dùng của người dân.

Sự tăng trưởng đa diện của ngành bán lẻ Việt Nam trong 7 tháng của năm 2024

7 tháng của năm 2024 chứng kiến bức tranh bán lẻ vô cùng sôi động với sự tăng trưởng đa diện ở nhiều lĩnh vực:

Bán lẻ hàng hóa tiêu dùng với sức mua vững vàng 

Với doanh thu đạt 2.801 nghìn tỷ đồng, tăng 7,4% so với cùng kỳ năm 2023, thị trường hàng hóa tiêu dùng cho thấy sức mua của người tiêu dùng vẫn rất ổn định và thậm chí còn có xu hướng tăng, bất chấp các yếu tố kinh tế vĩ mô và thay đổi trong hành vi mua sắm. 

Qua đó, cho thấy niềm tin của người tiêu dùng vào nền kinh tế đang dần được phục hồi, đồng thời nhu cầu về các sản phẩm thiết yếu và tiện ích vẫn rất lớn.

Dịch vụ lưu trú và ăn uống cùng những phục hồi mạnh mẽ 

Ngành dịch vụ lưu trú và ăn uống đã có một sự trở lại ấn tượng với mức tăng trưởng 15,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Con số này phản ánh rõ nét sự phục hồi mạnh mẽ của ngành du lịch sau những ảnh hưởng của đại dịch. Người tiêu dùng đang ngày càng có xu hướng tìm kiếm những trải nghiệm ẩm thực và nghỉ dưỡng đa dạng, thúc đẩy sự phát triển của các dịch vụ này.

Du lịch lữ hành hồi sinh

Với mức tăng trưởng 31,8% so với cùng kỳ năm trước, ngành du lịch lữ hành đã có một sự hồi sinh ngoạn mục. Cả du lịch nội địa và quốc tế đều ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ, cho thấy nhu cầu khám phá và trải nghiệm của người dân đang ngày càng tăng cao.

Dịch vụ khác đa dạng và linh hoạt

Doanh thu từ các dịch vụ khác đạt 370,2 nghìn tỷ đồng, chiếm 10,1% tổng mức và tăng 9,4% so với cùng kỳ năm trước. Sự đa dạng của các dịch vụ này cho thấy khả năng thích ứng và đổi mới của ngành bán lẻ Việt Nam trong việc đáp ứng nhu cầu ngày càng cao và đa dạng của người tiêu dùng.

Sự phát triển vượt bậc của thương mại điện tử

Một điểm sáng trong bức tranh bán lẻ của Việt Nam chính là sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử. Thương mại điện tử đang tạo nên một cơn sốt mua sắm trực tuyến chưa từng có tại Việt Nam. Trong 6 tháng đầu năm 2024, tổng doanh thu trên 5 sàn thương mại điện tử hàng đầu (Shopee, Lazada, Tiki, Sendo và TikTok Shop) đã tăng trưởng ấn tượng 78% so với cùng kỳ năm trước, đạt mức 156 nghìn tỷ đồng. 

Con số này cho thấy sức hút mãnh liệt của kênh bán hàng trực tuyến đối với người tiêu dùng Việt.

Nhìn lại năm 2023, quy mô thị trường thương mại điện tử bán lẻ Việt Nam đã đạt mức 20,5 tỷ USD (tương đương khoảng 518.352 tỷ đồng), trong đó 5 sàn thương mại điện tử lớn nhất đóng góp một phần không nhỏ, đạt 232.134 tỷ đồng. Dự báo, con số này sẽ còn tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2024, đạt gần 30 tỷ USD và chiếm khoảng 14% tổng mức bán lẻ hàng hóa cả nước.

Vì sao thương mại điện tử lại phát triển nhanh đến vậy?

Sự gia tăng này cho thấy thương mại điện tử không chỉ là xu hướng tạm thời mà đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống mua sắm của người tiêu dùng Việt Nam. Sự tiện lợi, đa dạng sản phẩm và các chương trình khuyến mãi hấp dẫn đã làm tăng sức hấp dẫn của mua sắm trực tuyến.

• Tiện lợi tối đa: Chỉ với vài cú click chuột, người tiêu dùng có thể dễ dàng tìm kiếm và mua sắm hàng hóa đa dạng, bất cứ lúc nào và ở bất cứ đâu.
• Đa dạng sản phẩm: Các sàn thương mại điện tử cung cấp một kho hàng khổng lồ với hàng triệu sản phẩm từ nhiều thương hiệu khác nhau, đáp ứng mọi nhu cầu của người tiêu dùng.
• Giá cả cạnh tranh: Các chương trình khuyến mãi, giảm giá thường xuyên được các sàn thương mại điện tử tung ra, thu hút một lượng lớn khách hàng.
• Trải nghiệm mua sắm thú vị: Các tính năng như đánh giá sản phẩm, so sánh giá, thanh toán đa dạng giúp người dùng có những trải nghiệm mua sắm thú vị và tiện lợi.
• Thanh toán linh hoạt: Nhiều hình thức thanh toán được hỗ trợ, từ thẻ ngân hàng đến ví điện tử.

Những yếu tố thúc đẩy sự tăng trưởng của thương mại điện tử:

• Phát triển hạ tầng: Mạng internet tốc độ cao ngày càng phổ biến, cùng với sự phát triển của các dịch vụ logistics, đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao hàng nhanh chóng và hiệu quả.
• Thay đổi hành vi tiêu dùng: Người tiêu dùng trẻ, có thu nhập và am hiểu công nghệ ngày càng chiếm tỷ lệ lớn, thúc đẩy nhu cầu mua sắm trực tuyến.

Hành vi mua sắm trực tuyến của người tiêu dùng

Báo cáo của NielsenIQ Việt Nam về hành vi mua sắm của người tiêu dùng cho thấy người tiêu dùng Việt Nam đang có những thay đổi đáng kể. Cụ thể, tần suất mua sắm trực tuyến đã tăng gấp đôi so với năm 2023, với trung bình mỗi người dân thực hiện gần 4 giao dịch trực tuyến mỗi tháng và dành hơn 8 giờ mỗi tuần để “lướt web” tìm kiếm sản phẩm. 

Điều này cho thấy, mua sắm trực tuyến không chỉ là một xu hướng nhất thời mà đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của người Việt. Con số này cao gần gấp đôi so với tần suất đi siêu thị hàng tháng của người Việt Nam.

Điều đáng chú ý là lý do khiến người tiêu dùng lựa chọn mua sắm trực tuyến không chỉ đơn thuần là vì giá rẻ. Có đến 25% người tiêu dùng mua sắm online để dự trữ hàng hóa cho gia đình, và 21% để đáp ứng nhu cầu ăn uống ngay lập tức. 

Chứng tỏ mua sắm trực tuyến đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của người Việt, từ việc mua sắm đồ dùng thiết yếu cho đến việc đặt đồ ăn.

Các mặt hàng được ưa chuộng trên các sàn thương mại điện tử

Không chỉ tần suất mua sắm tăng, mà danh mục hàng hóa được người tiêu dùng Việt Nam “săn lùng” trên các sàn thương mại điện tử cũng vô cùng đa dạng. Dẫn đầu danh sách là các mặt hàng thiết yếu như thực phẩm, đồ uống và mỹ phẩm. 

Bên cạnh đó, thời trang, đồ gia dụng, sản phẩm công nghệ, đồ dùng cho mẹ và bé cũng được ưa chuộng không kém. Thậm chí, các dịch vụ số như đặt phòng, đặt vé, đăng ký dịch vụ cũng ngày càng được nhiều người lựa chọn trên các nền tảng thương mại điện tử.

Sự đa dạng này cho thấy người tiêu dùng Việt Nam đang dần chuyển dịch thói quen mua sắm từ các cửa hàng truyền thống sang các sàn thương mại điện tử để đáp ứng nhu cầu đa dạng và phong phú của cuộc sống hiện đại.

Động lực tăng trưởng mới cho thương mại điện tử

Những con số trên cho thấy mua sắm trực tuyến đã trở thành hoạt động phổ thông, và việc mua sắm các mặt hàng thiết yếu cũng trở nên phổ biến. Tuy nhiên, để duy trì và tiếp tục phát triển, thương mại điện tử cần sớm tìm động lực tăng trưởng mới, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng, các doanh nghiệp cần không ngừng đổi mới và tìm kiếm những động lực tăng trưởng mới.

Sự tăng trưởng mạnh mẽ của thương mại điện tử trong thời gian gần đây là điều không thể phủ nhận. Tuy nhiên, để duy trì đà tăng trưởng và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng, các doanh nghiệp cần không ngừng đổi mới và tìm kiếm những động lực tăng trưởng mới.

• Cá nhân hóa trải nghiệm mua sắm: Việc sử dụng các công nghệ như trí tuệ nhân tạo và big data sẽ giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về hành vi và sở thích của khách hàng, từ đó đưa ra những gợi ý sản phẩm phù hợp và tạo ra những trải nghiệm mua sắm cá nhân hóa.
• Đảm bảo chất lượng sản phẩm và dịch vụ: Chất lượng sản phẩm và dịch vụ luôn là yếu tố cốt lõi để giữ chân khách hàng. Doanh nghiệp cần chú trọng đến việc kiểm soát chất lượng, xây dựng quy trình dịch vụ chuyên nghiệp và minh bạch.
• Xây dựng cộng đồng: Tạo ra một cộng đồng khách hàng trung thành thông qua các hoạt động tương tác, chăm sóc khách hàng và các chương trình khuyến mãi hấp dẫn.
• Đa dạng kênh bán hàng: Bên cạnh các sàn thương mại điện tử, doanh nghiệp nên đa dạng hóa kênh bán hàng bằng cách xây dựng website riêng, bán hàng trên các mạng xã hội hoặc mở cửa hàng offline để tiếp cận nhiều đối tượng khách hàng hơn.

Yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua hàng

Các nhà sản xuất cần nắm bắt các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua hàng của người tiêu dùng theo từng kênh mua sắm. Với từng mục đích khác nhau, người mua lại có những tiêu chí lựa chọn kênh mua sắm khác nhau. Cụ thể, những vấn đề mà nhà sản xuất cần lưu tâm là tiêu chí thúc đẩy quyết định mua hàng và chi tiêu theo từng nhà bán lẻ.

Để tối ưu hóa doanh thu và tăng cường sự hài lòng của khách hàng, các nhà sản xuất và nhà bán lẻ cần chú trọng đến việc phân khúc sản phẩm. Điều này giúp đáp ứng đúng nhu cầu của người mua trong quá trình mua hàng. Đồng thời, tận dụng xu hướng đa kênh để tiếp cận nhiều người mua sắm hơn, bởi người tiêu dùng có xu hướng ưa chuộng các loại hình bán lẻ hiện đại và tiện lợi.

Kết luận

Tổng quan, bức tranh ngành bán lẻ Việt Nam trong 7 tháng đầu năm 2024 đã cho thấy sự phát triển mạnh mẽ và đa dạng hóa kênh mua sắm của người tiêu dùng. Sự bùng nổ của thương mại điện tử đã mang lại nhiều cơ hội và thách thức mới cho các doanh nghiệp bán lẻ. Để tận dụng tốt những cơ hội này, các doanh nghiệp cần nắm bắt xu hướng, đổi mới sáng tạo và không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng.