Xây dựng chiến lược là một trong những vai trò quan trọng của một nhà lãnh đạo tài chính. Quá trình này bao gồm việc xem xét các mục tiêu dài hạn của tổ chức cũng như tìm hiểu cách đạt được những mục tiêu đó thông qua kế hoạch tài chính, ngân sách, dự báo và các phương pháp phân tích khác.
Nghiên cứu cho thấy rằng hầu hết các CFO trẻ, trong những năm đầu tại vị trí này ít được vào quá trình chiến lược trước đây, hoặc được đào tạo về cách thiết kế, xây dựng và triển khai chiến lược của công ty. Hay nói cách khác, là cộng sự cùng chiến tuyến với CEO. Do đó, hầu hết các Giám đốc Tài chính gặp khó khăn trong việc tạo ảnh hưởng đáng kể đến chiến lược tổ chức trong những năm đầu tiên của họ.
Các CFO uy tín, dày dặn kinh nghiệm là những người tham gia vào quá trình lập kế hoạch chiến lược của công ty từ đầu đến cuối. Ý kiến của họ có thẩm quyền và được tôn trọng trong quá trình hình thành chiến lược. Ngược lại, các CFO ít kinh nghiệm thường bị “loại trừ” khỏi quá trình này, do đó họ cảm thấy bị bỏ lại trong các cuộc thảo luận quan trọng và gặp nhiều khó khăn hơn. Việc này có thể làm giảm giá trị của CFO trẻ cũng như sự tác động đến Ban Giám đốc công ty.
Do đó, trong hướng dẫn này, Bizzi sẽ giúp tìm hiểu cách thực hiện trách nhiệm hiệu quả để tạo sự khác biệt cho mình như một CFO cấp cao, chứ không phải là một nhà lãnh đạo tài chính “back office” thông thường.
Các dấu hiệu cho thấy CFO đang thụ động trong việc xây dựng chiến lược
Trước khi chúng ta xem xét các lời khuyên và kỹ thuật mà các nhà lãnh đạo tài chính có thể sử dụng để đóng góp nhiều hơn vào chiến lược, hãy cùng xem xét một số dấu hiệu phổ biến cho thấy khả năng xây dựng chiến lược của bạn cần được cải thiện.
Các CFO đã từng một vài lần có những suy nghĩ sau đây?
- “Tôi không bao giờ được mời tham gia các cuộc họp chiến lược”
- “Đội nhóm của tôi và tôi hiếm khi được hỏi trong các quyết định chiến lược”
- “Tôi gặp rào cản khi muốn tạo ảnh hưởng trong những cuộc họp với ban giám đốc”
- “Tôi không bao giờ có ảnh hưởng đến hướng phát triển của công ty”
- “Tôi không chắc chắn về cách tôi nên xây dựng chiến lược và thiếu công cụ để làm điều đó”
- “Tôi chưa bao giờ được đào tạo về cách phát triển chiến lược”
- “Tôi dường như dành hầu hết thời gian của mình để thực hiện các nhiệm vụ hàng ngày và các hoạt động không mang giá trị cao”
- “Tôi thường chỉ được xem là người chỉ tính toán con số, chứ không phải là đối tác chiến lược”
Ngoài ra, các CFO cũng:
- Gặp khó khăn trong việc giành thời gian để suy nghĩ chiến lược
- Thiếu tự tin khi phát biểu trong các cuộc họp không phải là tài chính
- Quá tập trung vào chi tiết thay vì tập trung vào cái nhìn tổng quan
- Gặp khó khăn trong việc xây dựng mối quan hệ có ý nghĩa với các bộ phận khác
- Không biết cách phát triển chiến lược tài chính phù hợp với mục tiêu của công ty
- Thấy mình đang mắc kẹt trong tư duy phản ứng thay vì suy nghĩ trước
- Thiếu nhận thức về khía cạnh kinh doanh và kiến thức vững vàng về xu hướng trong ngành của bạn
- Đáp ứng các nhiệm vụ và đưa ra quyết định mà không xem xét giá trị chiến lược lâu dài của chúng
Nếu bạn có thể liên quan đến bất kỳ vấn đề nào trong số này, có lẽ bạn cần phải thực hiện các bước để tạo ra một mối liên kết mạnh mẽ hơn giữa đội của bạn và chiến lược của tổ chức. Bằng cách nắm vững nghệ thuật xây dựng chiến lược, bạn có thể đảm bảo rằng tất cả các hoạt động của bạn đều có giá trị thực sự và giúp đưa công ty của bạn đến các mục tiêu mong muốn bằng cách đóng một vai trò quan trọng trong việc thiết kế, xây dựng và triển khai chiến lược của công ty.
>> Xem thêm: ESG 2023 – Chủ doanh nghiệp, CFO và Finance Controller cần quan tâm?
Nguyên nhân gốc rễ: Tại sao nhiều CFO thiếu khả năng xây dựng chiến lược?
Có nhiều lý do khiến các CFO gặp khó khăn trong việc ảnh hưởng đến việc đưa ra đóng góp vào chiến lược phát triển công ty. Điều này đặc biệt phổ biến đối với các CFO lần đầu, người có thể chưa bao giờ được mời xây dựng chiến lược.
Mục tiêu không rõ ràng
Không rõ ràng: Rất nhiều CFO không chắc chắn về vai trò của họ trong quá trình lập kế hoạch chiến lược và/hoặc thiếu sự chắc chắn về cách đóng góp có ý nghĩa, vì vậy họ thường có sự nhầm lẫn trong khi đưa ra ý khiến hay có cảm giác bị “loại” khỏi các quyết định quan trọng.
Công việc quá tải: Khối lượng công việc nặng nề có thể dẫn đến thiếu thời gian để suy nghĩ chiến lược. Điều này có thể dẫn đến việc các CFO tập trung quá mức vào chi tiết thay vì cái nhìn tổng quan và không có đủ thời gian hoặc năng lượng để tập trung vào mục tiêu dài hạn.
Thiếu đào tạo: Rất nhiều CFO không nhận đủ đào tạo về cách và kỹ năng tham gia đóng góp vào chiến lược. Điều này có thể làm cho họ không thể cung cấp thông tin có ý nghĩa vào các cuộc thảo luận và quyết định chiến lược, dẫn đến việc họ bị gạt ra khỏi quá trình.
Thiếu tự tin
Sợ bị từ chối: CFO có thể do dự khi nói lên ý kiến trong các cuộc họp không liên quan đến tài chính vì lo sợ rằng chúng sẽ không được chấp nhận. Việc sợ bị từ chối có thể hạn chế khả năng tạo ảnh hưởng có giá trị trong quá trình đưa ra chiến lược và các quyết định quan trọng.
Không quen thuộc với quy trình: CFO có thể không quen thuộc với quy trình lập kế hoạch chiến lược và thiếu tự tin để đóng góp có ý nghĩa vào nó, dẫn đến sự do dự và cảm giác bị loại trừ khỏi các cuộc thảo luận quan trọng.
Sợ hãi trước sự “hăm dọa” của người khác: CFO có thể thấy những thành viên cấp cao khác trong nhóm có nhiều kinh nghiệm hơn khi lập kế hoạch chiến lược, khiến họ cảm thấy ý kiến của mình không đủ giá trị hơn người khác.
Mối quan hệ “nghèo nàn”
Khó khăn trong việc kết nối: CFO có thể gặp khó khăn trong việc xây dựng mối quan hệ có ý nghĩa với các đội ngũ khác, dẫn đến sự thiếu tin tưởng và sự hợp tác trong quá trình lập kế hoạch chiến lược. Điều này có thể dẫn đến cảm giác bị “ra rìa” và không được đánh giá cao như một thành viên của tổ chức.
Thiếu giao tiếp: CFO thiếu các kênh hỗ trợ giao tiếp, truyền thông đến các đội ngũ khác, làm cho việc phối hợp đưa ra các chiến lược trở nên khó khăn. Do đó, các CFO cảm giác không nằm trong chiến lược tổng thể và mục tiêu của công ty.
Nguồn lực hạn chế
Ràng buộc tài chính: CFO có thể không có nguồn tài nguyên cần cần thiết để đóng góp vào quá trình xây dựng chiến lược, khiến họ cảm thấy mình không tạo thêm được giá trị ảnh hưởng cho quá trình này.
Hạn chế về mặt thời gian: CFO có thể bị ràng buộc bởi các rào cản về thời gian hay các nhiệm vụ khác đòi hỏi thời gian lâu hơn.
Thiếu công cụ: CFO có thể không có quyền truy cập vào các công cụ phù hợp cho lập kế hoạch chiến lược, chẳng hạn như phần mềm phân tích hoặc các mô hình dự đoán.
Không vững về quy trình
Thiếu kiến thức: CFO có thể thiếu nhận định và nắm bắt được nhận thức thay đổi của khía cạnh thương mại, nền tảng cơ bản về quy trình lập kế hoạch chiến lược và cách vai trò của họ hòa hợp vào đó.
Bị choáng ngợp bởi sự phức tạp: CFO có thể cảm thấy bị choáng ngợp bởi sự phức tạp của quy trình chiến lược và thiếu tự tin để đóng góp có ý nghĩa.
Vai trò không phù hợp: CFO có thể có mục tiêu không phù hợp với mục tiêu của đội ngũ, dẫn đến cảm giác không đồng bộ với chiến lược tổng thể của công ty.
Phương pháp đóng góp nhiều hơn cho chiến lược
Có một số cách mà các CFO có thể đóng góp nhiều hơn vào chiến lược để đảm bảo rằng họ đóng vai trò quan trọng trong việc thiết kế, xây dựng và thực hiện kế hoạch kinh doanh:
Tham gia đào tạo
Các CFO nên tham gia các khóa đào tạo cụ thể về lập kế hoạch chiến lược để làm quen với quy trình và có đủ tự tin để đóng góp có ý nghĩa. Điều này có thể bao gồm việc tham gia các khóa học, tham dự các buổi hội thảo hoặc tương tác với một người hướng dẫn hoặc huấn luyện viên có chuyên môn trong lĩnh vực này.
Đào tạo cũng có thể giúp các nhà lãnh đạo tài chính hiểu rõ vai trò của họ trong chiến lược tổng thể và cách họ có thể tận dụng kỹ năng và khả năng của mình để giúp đội ngũ đạt được mục tiêu. Từ đó, các nhà lãnh đạo tài chính có cái nhìn toàn diện hơn về doanh nghiệp và làm cho việc đóng góp có ý nghĩa trong các phiên lập kế hoạch chiến lược dễ dàng hơn.
Các nhà lãnh đạo tài chính nên sử dụng đào tạo như một cơ hội để xây dựng mối quan hệ và tạo sự tin tưởng giữa các phòng ban. Điều này quan trọng cho quá trình lập kế hoạch chiến lược hiệu quả và có thể giúp đảm bảo rằng tất cả mọi người đang cùng làm việc với một mục tiêu chung.
Tham gia vào các cuộc họp chiến lược
CFO nên tích cực tham gia vào tất cả các cuộc họp liên quan đến chiến lược, ngay cả khi họ không trực tiếp tham gia vào quy trình. Qua đó, CFO dễ dàng cập nhật các diễn biến mới nhất và đóng góp thông tin của họ.
Tham dự các cuộc họp cũng cho phép CFO mạng lưới và xây dựng mối quan hệ với các thành viên khác trong đội ngũ giúp đảm bảo rằng tất cả mọi người đang làm việc với một mục tiêu chung.
Quan trọng là CFO phải nói lên ý kiến của họ trong các cuộc họp và chia sẻ ý tưởng và thông tin của họ. Việc này giúp đảm bảo rằng đóng góp của họ được đánh giá cao và có thể làm cho việc đóng góp có ý nghĩa dễ dàng hơn trong tương lai.
Tổng hợp dữ liệu
CFO nên thu thập dữ liệu để sử dụng cho lập kế hoạch chiến lược, chẳng hạn như khảo sát khách hàng, phân tích đối thủ hoặc dự đoán tài chính. Loại thông tin này có thể vô cùng quý báu cho quyết định và sẽ giúp đảm bảo rằng chiến lược dựa trên dữ liệu chính xác.
CFO cũng nên sử dụng kiến thức về thông tin tài chính của mình để xác định các xu hướng hoặc cơ hội có thể mang lại lợi ích cho doanh nghiệp. Loại phân tích này có thể giúp thông tin cho các quyết định chiến lược và cung cấp thông tin quý báu về các khía cạnh khác nhau của doanh nghiệp. Cuối cùng, CFO nên sử dụng dữ liệu để xác định các rủi ro tiềm năng hoặc vấn đề có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chiến lược. Điều này có thể giúp đảm bảo rằng tất cả các rủi ro được tính đến, từ đó làm cho việc thực hiện chiến lược thành công dễ dàng hơn.
Tạo ra các giải pháp thông qua cuộc thảo luận ý tưởng
CFO nên tích cực tham gia vào các phiên họp thảo luận ý tưởng và đóng góp ý kiến có thể giúp cải thiện chiến lược. Đây là cách tốt để tìm cách tiếp cận vấn đề và tìm ra các giải pháp sáng tạo.
Các phiên họp thảo luận ý tưởng cũng là cơ hội cho CFO để chia sẻ thông tin và nhận định của họ về các phần khác nhau của doanh nghiệp, chẳng hạn như hành vi của khách hàng hoặc hiệu suất tài chính. Loại thông tin này có thể vô cùng quý báu cho việc lập kế hoạch chiến lược và sẽ giúp đảm bảo rằng chiến lược dựa trên kiến thức và dữ liệu đáng tin cậy. CFO nên sử dụng những phiên họp này để tạo ra một tầm nhìn chung về tương lai của công ty mà tất cả mọi người có thể đồng lòng theo đuổi. Điều này sẽ giúp đảm bảo rằng tất cả các thành viên trong đội ngũ đang làm việc với một mục tiêu chung và làm cho việc thực hiện chiến lược dễ dàng hơn.
Tận dụng công nghệ
CFO nên tận dụng công nghệ để cải thiện hiệu suất của quá trình lập kế hoạch và thực hiện chiến lược. Công nghệ có thể vô cùng quý báu để cung cấp truy cập vào dữ liệu và nhận định có thể mang lại lợi ích cho chiến lược, cũng như xác định các cơ hội hoặc rủi ro tiềm năng có thể xảy ra trong tương lai.
CFO nên cũng sử dụng công nghệ để theo dõi tiến độ của chiến lược và đánh giá xem nó có mang lại kết quả như mong đợi không. Loại phân tích này có thể giúp CFO xác định các lĩnh vực cần cải thiện và làm cho việc điều chỉnh chiến lược trở nên dễ dàng hơn.
Các CFO cần ứng dụng công nghệ để tạo ra một tầm nhìn thống nhất về tương lai của công ty. Điều này sẽ giúp đảm bảo rằng tất cả các thành viên trong đội ngũ đang làm việc với cùng một mục tiêu và làm cho việc thực hiện chiến lược dễ dàng hơn.
Tư duy về tương lai
CFO nên tạo thời gian để tư duy về tương lai và dự trù các khó khăn hoặc thách thức có thể xảy ra trong tương lai. Loại tư duy này có thể quan trọng cho việc lập kế hoạch chiến lược thành công, vì nó sẽ giúp đảm bảo rằng tất cả các rủi ro được tính đến và chiến lược dựa trên dữ liệu và nhận định đáng tin cậy.
Dự đoán các xu hướng trong tương lai cũng có thể giúp CFO xác định các cơ hội tiềm năng có thể mang lại lợi ích cho doanh nghiệp. Loại kiến thức này có thể vô cùng quý báu cho lập kế hoạch chiến lược, vì nó sẽ cung cấp thông tin quý báu về các khía cạnh khác nhau của thị trường.
CFO nên sử dụng kỹ năng tư duy về tương lai của họ để tạo ra một tầm nhìn chung về tương lai của công ty mà tất cả mọi người có thể đồng lòng theo đuổi. Điều này sẽ giúp đảm bảo rằng tất cả các thành viên trong đội ngũ đang làm việc với mục tiêu chung và làm cho việc thực hiện chiến lược dễ dàng hơn.
Theo dõi tiến độ
Việc theo dõi tiến độ của chiến lược là quan trọng, vì nó sẽ giúp đảm bảo rằng tất cả các rủi ro đang được quản lý và bất kỳ vấn đề hoặc khó khăn tiềm năng nào được giải quyết. Theo dõi tiến độ cũng cho phép CFO xác định các lĩnh vực cần cải thiện và điều chỉnh chiến lược một cách thích hợp.
CFO cũng nên sử dụng kiến thức về thông tin tài chính của họ để đánh giá xem chiến lược có mang lại kết quả như mong đợi không. Loại phân tích này có thể giúp xác định các lĩnh vực của chiến lược có thể được cải thiện, làm cho việc thực hiện chiến lược thành công dễ dàng hơn.
Đồng thời, CFO nên xem xét định kỳ tiến độ của chiến lược và đảm bảo rằng tất cả các thành viên trong đội ngũ đang làm việc với mục tiêu chung. Điều này sẽ giúp đảm bảo rằng tất cả mọi người đang hiểu rõ mục tiêu chung và đảm bảo rằng chiến lược được thực hiện một cách hiệu quả.
Tạo văn hóa phản hồi
Việc tạo ra văn hóa phản hồi rất quan trọng đối với các nhà lãnh đạo tài chính, vì nó sẽ giúp đảm bảo rằng bất kỳ vấn đề hoặc rủi ro nào cũng có thể được xác định và giải quyết một cách nhanh chóng. Loại giao tiếp cởi mởi này cũng cho phép các thành viên trong đội ngũ đóng góp thông tin quý báu về các khía cạnh khác nhau của doanh nghiệp, chẳng hạn như xu hướng của khách hàng hoặc các vấn đề vận hành.
CFO cũng nên sử dụng phản hồi để đánh giá xem chiến lược có mang lại kết quả như mong đợi không. Điều này sẽ giúp xác định các lĩnh vực cần cải thiện và điều chỉnh chiến lược một cách thích hợp. Hơn nữa, CFO nên tạo ra một văn hóa phản hồi khuyến khích các thành viên trong đội ngũ đóng góp ý kiến chia sẻ thành thật và xây dựng.
Phát triển nhận thức thương mại
CFO cần đảm bảo rằng họ có hiểu biết tốt về thị trường hiện tại, bao gồm các lực lượng cạnh tranh, xu hướng của khách hàng và điều kiện kinh tế. Loại kiến thức này có thể giúp định hình quyết định chiến lược và cung cấp những nhận định quý báu về các khía cạnh khác nhau của doanh nghiệp.
Việc phát triển ý thức thương mại cũng cho phép CFO phát hiện cơ hội có thể mang lại lợi ích cho doanh nghiệp.Việc này vô cùng quan trọng cho việc lập kế hoạch chiến lược và sẽ giúp đảm bảo rằng các quyết định được dựa trên dữ liệu và nhận định từ thị trường rộng lớn hơn.
Do đó, CFO nên sử dụng kiến thức về ý thức thương mại để xác định các rủi ro hoặc vấn đề tiềm ẩn có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chiến lược để đảm bảo kiểm soát tốt các rủi ro.
Xây dựng chiến lược là một thách thức mà các nhà lãnh đạo tài chính phải đối mặt suốt sự nghiệp của họ. Tuy nhiên, với kiến thức và công cụ phù hợp, các nhà CFO có thể đóng góp đáng kể vào sự thành công của chiến lược của công ty.
Bằng cách hiểu rõ tầm quan trọng của việc suy nghĩ về tương lai, theo dõi tiến trình, tạo ra một văn hóa phản hồi và tận dụng công nghệ, các nhà lãnh đạo tài chính có thể phát triển chiến lược giúp tổ chức của họ đạt được các mục tiêu của mình.
Tóm lại, các CFO có thể tạo ra một sự ảnh hưởng lớn đối với sự thành công của chiến lược của tổ chức của họ bằng cách tận dụng kiến thức và chuyên môn của họ. Với tài nguyên và hướng dẫn đúng đắn, các nhà lãnh đạo tài chính có thể trở thành những người đóng góp không thể thiếu trong việc tạo ra các chiến lược thành công.
Theo dõi Bizzi để nhanh chóng nhận thông tin mới nhất:
- Facebook: https://www.facebook.com/bizzivietnam
- Linkedin: https://www.linkedin.com/company/bizzi-vietnam/
- Youtube: https://www.youtube.com/@bizzivietnam
