Với tính chất công việc, trách nhiệm đi kèm và yêu cầu chuyên môn cao, Finance Controller (Kiểm soát viên tài chính) hiện đang là một trong những nghề nghiệp có mức lương và phúc lợi hấp dẫn nhất, được rất nhiều người lựa chọn theo đuổi. Hãy cùng Bizzi tìm hiểu xem họ là ai nhé!
1. Kiểm soát viên tài chính là ai?
Kiểm soát viên tài chính hay còn được gọi Finance Controller là những người điều hành và giám sát các hoạt động liên quan đến tài chính, kế toán của công ty. Vị trí này sẽ được xếp vào ban điều hành cấp cao, là những người đứng đầu bộ phận kế toán. Những người này sẽ chịu trách nhiệm đảm bảo cho các giao dịch về tài chính của công ty diễn ra một cách thuận lợi, các khoản thu chi được báo cáo và liệt kê một cách chính xác và rõ ràng.
Vị trí này trước đây thường là những quản lý cấp cao ở các tập đoàn và công ty lớn; còn với công ty nhỏ hay công ty startup, vị trí Finance Controller thường được kiêm nhiệm với kế toán trưởng hoặc CFO.
2. Vai trò của kiểm soát viên tài chính trong doanh nghiệp
Vai trò của một Finance Controller đó là thực hiện công việc một cách trực tiếp và họ chỉ dưới quyền giám đốc tài chính. Công việc của họ nhằm đảm bảo rằng các thông tin quan trọng sẽ được thu thập, báo cáo và phân tích một cách chính xác, đáng tin cậy.
Kiểm soát viên tài chính sẽ đóng vai trò phát triển các chiến lược dựa trên những thách thức từ thị trường đã được dự đoán từ trước hoặc những thay đổi về quy định.
Mục tiêu cuối cùng là cung cấp cho doanh nghiệp các dữ liệu cần thiết để đáp ứng được các mục tiêu về mặt tài chính, dựa trên những khả năng hiện có tại doanh nghiệp và những gì có thể đạt được trong tương lai. Chính vì vậy công việc của Finance Controller sẽ liên quan đến việc quản lý, giám sát các hoạt động kế toán và tài chính cho việc tiếp thị, sản xuất, các hoạt động về kiểm soát nội bộ.
>> Xem thêm: ESG 2023 – Chủ doanh nghiệp, CFO và Finance Controller cần quan tâm?
3. Kiến thức chuyên môn và nghiệp vụ
Finance Controller phải trang bị đầy đủ cho mình những kiến thức nền tảng liên quan đến kinh tế, tài chính… Các công ty luôn ưu tiên các Financial Controller sở hữu các chứng chỉ kế toán, tài chính. Họ thường yêu cầu kiểm soát viên phải có chứng chỉ kế toán viên công chứng (CPA).
Tuy nhiên, điều này được thể hiện không chỉ trên lý thuyết đã học mà còn từ những đúc kết kinh nghiệm trong thực tế. Chính vì thế, trong quá trình học tập các kiến thức về lý thuyết thì nên phối hợp với việc thực hành thực tế. Bạn có thể có thêm kinh nghiệm khi thực hiện các khóa học có thực tập định kỳ. Khi tham gia các khóa học này bạn sẽ có cơ hội được cọ xát nhiều hơn với công việc và trau dồi những kỹ năng cần thiết.
4. Lộ trình thăng tiến cơ bản của kiểm soát viên tài chính
Sau khi tốt nghiệp các ngành liên quan đến tài chính, bạn có thể bắt đầu làm việc với vị trí thực tập sinh sau đó làm nhân viên chính thức tại một doanh nghiệp hoặc tổ chức. Đó là vị trí chuyên viên phân tích tài chính (Junior Financial Analyst).
Sau khoảng 1 – 2 năm tích lũy kinh nghiệm bạn có thể trở thành chuyên viên phân tích tài chính cấp cao (Senior Financial Analyst). Tại vị trí này sau khoảng 2 – 5 năm, bạn có thể trở thành trưởng phòng tài chính (Financial Manager). Tuy nhiên bên cạnh đó còn một sự lựa chọn khác là trở thành Kiểm soát viên tài chính (Financial Controller), chịu trách nhiệm về việc đảm bảo các hoạt động liên quan đến kế toán diễn ra một cách suôn sẻ.
Bên cạnh các điều kiện về số năm kinh nghiệm thì việc sở hữu các chứng chỉ sẽ giúp rút ngắn lộ trình thăng tiến do các chương trình học cung cấp đầy đủ những kiến thức và kỹ năng gắn với thực tế công việc tại các doanh nghiệp.
5. Những kỹ năng cần thiết của một Finance Controller
Để thành công trong vai trò Finance Controller, ngoài kiến thức chuyên môn sâu rộng, bạn cần phải trang bị cho mình một bộ kỹ năng phong phú và đa dạng. Dưới đây là những kỹ năng cần thiết mà một Finance Controller cần có:
Kỹ năng chuyên môn
- Kiến thức về kế toán và tài chính: Một Finance Controller phải có kiến thức sâu rộng về kế toán, tài chính và các quy định pháp luật liên quan. Điều này bao gồm hiểu biết về các nguyên tắc kế toán, lập báo cáo tài chính, kiểm toán, và quản lý ngân sách.
- Quản lý ngân sách: Khả năng lập kế hoạch, giám sát và điều chỉnh ngân sách là một kỹ năng quan trọng. Finance Controller phải đảm bảo rằng các khoản chi tiêu của doanh nghiệp nằm trong ngân sách và sử dụng hiệu quả các nguồn lực tài chính.
- Phân tích tài chính: Kỹ năng phân tích tài chính giúp Finance Controller đánh giá hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp, dự đoán xu hướng tài chính và đưa ra các khuyến nghị chiến lược. Họ cần biết cách sử dụng các công cụ và phần mềm phân tích dữ liệu để xử lý và diễn giải thông tin tài chính.
- Kiến thức về thuế: Hiểu biết về các quy định thuế và khả năng tối ưu hóa các khoản thuế là rất quan trọng. Finance Controller cần nắm rõ các luật thuế hiện hành để đảm bảo doanh nghiệp tuân thủ và tận dụng các lợi ích thuế hợp pháp.
Kỹ năng quản lý
- Lãnh đạo: Finance Controller thường phải quản lý một đội ngũ kế toán và tài chính. Khả năng lãnh đạo, động viên và phát triển đội ngũ nhân viên là yếu tố then chốt để đảm bảo hiệu suất làm việc và sự hài lòng của nhân viên.
- Quản lý thời gian: Với khối lượng công việc lớn và nhiều nhiệm vụ phức tạp, Finance Controller cần phải biết cách ưu tiên công việc và quản lý thời gian hiệu quả để hoàn thành các nhiệm vụ đúng hạn.
- Giải quyết vấn đề: Khả năng phân tích vấn đề, đưa ra giải pháp và quyết định nhanh chóng là kỹ năng không thể thiếu. Finance Controller phải có tư duy logic và khả năng đánh giá tình huống từ nhiều góc độ để đưa ra quyết định tốt nhất cho doanh nghiệp.
Kỹ năng công nghệ
- Sử dụng phần mềm tài chính: Hiểu biết và sử dụng thành thạo các phần mềm tài chính và kế toán như ERP, QuickBooks, SAP, hay Oracle là rất quan trọng. Những công cụ này giúp Finance Controller tự động hóa các quy trình và tăng cường độ chính xác của dữ liệu.
- Hiểu biết về công nghệ thông tin: Với xu hướng chuyển đổi số trong tài chính, Finance Controller cần có kiến thức cơ bản về công nghệ thông tin để có thể làm việc hiệu quả với các hệ thống quản lý tài chính hiện đại.
- Bảo mật thông tin: Khả năng đảm bảo an toàn và bảo mật thông tin tài chính là rất quan trọng. Finance Controller cần nắm vững các quy tắc và biện pháp bảo mật để bảo vệ dữ liệu tài chính của doanh nghiệp khỏi các mối đe dọa.
Kỹ năng giao tiếp
- Kỹ năng viết: Việc lập các báo cáo tài chính chi tiết và dễ hiểu đòi hỏi Finance Controller phải có kỹ năng viết tốt. Họ cần biết cách trình bày thông tin tài chính một cách rõ ràng và súc tích để người đọc dễ hiểu và nắm bắt được các thông tin quan trọng.
- Giao tiếp bằng lời: Finance Controller thường xuyên phải làm việc với các bộ phận khác nhau trong doanh nghiệp cũng như các bên liên quan bên ngoài. Khả năng giao tiếp bằng lời hiệu quả giúp họ truyền đạt thông tin, giải thích các vấn đề phức tạp và thuyết phục người khác một cách dễ dàng.
- Kỹ năng đàm phán: Đàm phán với nhà cung cấp, khách hàng và các bên liên quan khác là một phần không thể thiếu trong công việc của Finance Controller. Kỹ năng đàm phán giúp họ đạt được các điều khoản có lợi nhất cho doanh nghiệp.
6. Công nghệ và tài chính: Xu hướng mới trong công việc của Finance Controller
Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, vai trò của Finance Controller cũng đang thay đổi. Các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI), học máy (Machine Learning) và phân tích dữ liệu lớn (Big Data) đang được áp dụng rộng rãi trong lĩnh vực tài chính. Những công nghệ này giúp Finance Controller có thể phân tích dữ liệu nhanh hơn, đưa ra các dự báo chính xác hơn và tối ưu hóa quy trình làm việc.
- Ứng dụng AI và Machine Learning: AI và Machine Learning giúp Finance Controller tự động hóa các nhiệm vụ lặp đi lặp lại như nhập liệu, kiểm tra hóa đơn, và phát hiện gian lận. Ví dụ, AI có thể phân tích hàng ngàn giao dịch trong vài giây để phát hiện ra các hoạt động bất thường hoặc gian lận, từ đó giảm thiểu rủi ro cho doanh nghiệp.
- Phân tích dữ liệu lớn: Big Data giúp Finance Controller nắm bắt được các xu hướng thị trường và đưa ra các quyết định tài chính dựa trên dữ liệu thực tế. Bằng cách phân tích khối lượng dữ liệu khổng lồ, họ có thể dự báo các xu hướng tài chính, tối ưu hóa chiến lược đầu tư và quản lý rủi ro hiệu quả hơn.
- Blockchain: Công nghệ blockchain mang lại sự minh bạch và an toàn cho các giao dịch tài chính. Với khả năng lưu trữ thông tin không thể thay đổi và dễ dàng truy xuất, blockchain giúp Finance Controller đảm bảo tính toàn vẹn của dữ liệu và giảm thiểu rủi ro gian lận.
- Phần mềm ERP (Enterprise Resource Planning): Các hệ thống ERP hiện đại tích hợp đầy đủ các chức năng tài chính và kế toán, giúp Finance Controller quản lý tài chính một cách hiệu quả hơn. ERP cũng cho phép họ truy cập dữ liệu real-time, từ đó đưa ra các quyết định kịp thời và chính xác.
7. Các thách thức đối với Finance Controller
Mặc dù có nhiều lợi ích, công việc của Finance Controller cũng đối mặt với nhiều thách thức:
- Áp lực từ quy định pháp luật: Các quy định tài chính ngày càng phức tạp và thường xuyên thay đổi, đòi hỏi Finance Controller phải luôn cập nhật và tuân thủ. Việc không tuân thủ có thể dẫn đến các hậu quả nghiêm trọng, bao gồm phạt tiền và mất uy tín doanh nghiệp.
- Áp lực công việc: Khối lượng công việc lớn và yêu cầu về độ chính xác cao tạo ra áp lực đáng kể. Finance Controller phải đảm bảo rằng tất cả các giao dịch tài chính đều được ghi nhận chính xác và kịp thời, đồng thời phải chuẩn bị các báo cáo tài chính chi tiết.
- Sự biến động của thị trường: Những biến động bất ngờ của thị trường có thể ảnh hưởng lớn đến tài chính doanh nghiệp, đòi hỏi Finance Controller phải có khả năng ứng phó linh hoạt. Điều này bao gồm việc dự báo và quản lý rủi ro, điều chỉnh chiến lược tài chính phù hợp với điều kiện thị trường thay đổi.
- Đổi mới công nghệ liên tục: Với sự phát triển không ngừng của công nghệ, Finance Controller phải luôn cập nhật và áp dụng các công nghệ mới vào công việc. Điều này đòi hỏi họ phải có kiến thức vững về công nghệ và sẵn sàng học hỏi, thích ứng với những thay đổi.
8. Lợi ích và cơ hội nghề nghiệp của Finance Controller
Mặc dù đối mặt với nhiều thách thức, nghề Finance Controller mang lại nhiều lợi ích và cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn:
- Mức lương hấp dẫn: Với trách nhiệm và yêu cầu chuyên môn cao, Finance Controller thường được hưởng mức lương và phúc lợi hấp dẫn. Mức lương của họ có thể dao động từ vài chục triệu đến hàng trăm triệu đồng mỗi tháng, tùy thuộc vào quy mô và lĩnh vực hoạt động của doanh nghiệp.
- Cơ hội thăng tiến: Với kinh nghiệm và kỹ năng tích lũy, Finance Controller có thể thăng tiến lên các vị trí cao hơn như CFO (Chief Financial Officer). Vai trò CFO đòi hỏi họ phải có tầm nhìn chiến lược và khả năng quản lý toàn bộ các hoạt động tài chính của doanh nghiệp.
- Khả năng làm việc đa ngành: Finance Controller có thể làm việc trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ sản xuất, dịch vụ, tài chính đến công nghệ. Điều này mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp và giúp họ tích lũy kinh nghiệm đa dạng, phong phú.
- Tầm ảnh hưởng rộng: Với vai trò quan trọng trong quản lý tài chính, Finance Controller có tầm ảnh hưởng lớn đối với sự thành công và phát triển của doanh nghiệp. Họ tham gia vào các quyết định chiến lược, góp phần định hướng và phát triển bền vững cho doanh nghiệp.
9. Sự khác biệt giữa Finance Controller và CFO
Mặc dù cả hai vị trí đều liên quan đến tài chính, nhưng có sự khác biệt rõ ràng giữa Finance Controller và CFO:
- Finance Controller: Chủ yếu tập trung vào việc quản lý các hoạt động tài chính hàng ngày, đảm bảo tính chính xác và tuân thủ quy định. Họ chịu trách nhiệm về việc lập báo cáo tài chính, kiểm soát ngân sách, và giám sát các hoạt động kế toán. Finance Controller cũng tham gia vào việc phân tích dữ liệu tài chính và đưa ra các khuyến nghị cho ban lãnh đạo.
- CFO (Chief Financial Officer): Có trách nhiệm chiến lược hơn, bao gồm việc hoạch định tài chính dài hạn, quản lý rủi ro và tham gia vào việc đưa ra các quyết định quan trọng của doanh nghiệp. CFO tập trung vào việc xây dựng chiến lược tài chính, phát triển các kế hoạch đầu tư, và tìm kiếm các cơ hội tài chính mới. Họ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và duy trì quan hệ với các nhà đầu tư, ngân hàng, và các bên liên quan khác.
Nói tóm lại, Finance Controller là người thực hiện và giám sát các hoạt động tài chính hàng ngày, trong khi CFO là người định hướng chiến lược tài chính dài hạn cho doanh nghiệp. Hai vị trí này bổ sung cho nhau, cùng đóng góp vào sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Finance Controller là một vị trí quan trọng và đòi hỏi cao trong doanh nghiệp. Với vai trò quản lý tài chính, kiểm soát viên tài chính không chỉ giúp doanh nghiệp đảm bảo tính chính xác và tuân thủ quy định mà còn đóng góp vào việc hoạch định chiến lược và phát triển bền vững. Dù đối mặt với nhiều thách thức, nghề nghiệp này mang lại nhiều cơ hội phát triển và lợi ích hấp dẫn, xứng đáng để các bạn trẻ theo đuổi.
Bằng việc trang bị kiến thức chuyên môn, kỹ năng cần thiết và luôn cập nhật xu hướng công nghệ mới, bạn sẽ có cơ hội trở thành một Finance Controller xuất sắc và đóng góp tích cực vào sự phát triển của doanh nghiệp.
Nếu bạn đang quan tâm đến vị trí Finance Controller hoặc đã là một Finance Controller chuyên nghiệp, hãy tham gia ngay vào Cộng đồng Vietnam Finance Controller để cùng nhau thảo luận, chia sẻ nhiều chuyên môn, kỹ năng bổ ích trong lĩnh vực này nhé!
Cùng Bizzi cập nhật xu hướng, chia sẻ kinh nghiệm, kết nối cơ hội dành cho các lãnh đạo tài chính – kế toán tại:
- Facebook: https://www.facebook.com/bizzivietnam
- Linkedin: https://www.linkedin.com/company/bizzi-vietnam
- Youtube: https://www.youtube.com/@bizzivietnam
